Het eendenplein was al een fantastische autovrije ruimte, maar werd nauwelijks benut. Behalve een klimhuisje en één mooie grote boom was het plein kaal en leeg. Door de grote hoeveelheid verharding en gebrek aan schaduwplekken was er sprake van hittestress en bood het weinig leefruimte voor vogels, bijen en vlinders. Daarnaast was er nauwelijks plek om te zitten en elkaar te ontmoeten op het plein en reed (bezorg)verkeer veel en snel over het plein.

Het Ontwerp

Het ontwerp voorziet in het vergroten van het bestaande groenvak en het toevoegen van nieuwe groenvakken. Deze vakken liggen als “scherven” op het pleinvlak en zijn zo gepositioneerd dat de doorgaande verkeersbeweging afgeremd wordt, terwijl toegankelijkheid voor brandweervoertuigen wel gewaarborgd blijft.

In het voorjaar van 2023 is de eerste fase aangelegd, die bestaat uit de drie grootste vakken centraal op het plein. De verharding is door de gemeente Culemborg verwijderd. Door het bewonersinitiatief zijn twee grote bomen aangeplant, een vaste planten border aangelegd, meerjarige bloemenweides ingezaaid, een takkenril aangelegd en diverse stuiken aangeplant. Door de nieuwe vakken lopen houtsnipperpaden.

De eerste drie vakken zijn thematisch ingericht rondom bloei, biodiversiteit en fruit. Een nadere uitwerking van het ontwerp van de verschillende vakken wordt hieronder toegelicht. Over de mogelijkheden voor realistatie van aanvullende vakken is de stichting nog in gesprek met de Gemeente Culemborg.

Vak 1 – Bloei

Vak 1 is een uitbreiding van het bestaande vak rondom de speelplek. Dit vak ligt centraal en goed in de zon en wordt daarmee ingericht met uitbundig bloeiende planten. Binnen de haag zijn langs de randen bloeiende vaste planten toegevoegd, terwijl de beloopbare randen in gras zijn gehouden. Buiten de haag is meer groen toegevoegd in de vorm van een kleurrijk bloemenmengsel. Ook is hier een nieuwe, grote (meerstammige) boom toegevoegd. Houtsnipperpaden bieden toegang tot de speelplek en zowel binnen als buiten de haag zijn vlinderstruiken aangeplant. 

Vak 2 – Biodiversiteit

Vak 2 is toegevoegd aan de kant van de Zomertaling. Dit vak ligt deels in de schaduw en biedt meer beschutting. Naast het bestaande vak was dit de enige plek waar (door aanwezigheid van kabels en leidingen in de bodem) ruimte was om een boom te planten. Dit is daarnaast ingericht met verschillende elementen die specifiek bedoeld zijn om meer biodiversiteit op het plein te krijgen. Een takkenril waarin snoeihout verwerkt wordt en een “vogelbosje” met speciaal geselecteerde soorten zorgen voor beschutting en voedsel amfibieën, vogels en egels. Ook in dit vak bestaat de basis uit een bloemenmengsel, maar deze zal door de schaduw uit minder uitbundig bloeiende soorten bestaan terwijl de variatie aan omstandigheden juist wel kan zorgen voor meer variatie in soorten.

Vak 3 – Fruit

Vak 3 is toegevoegd aan de kant van de Eidereend. Dit vak ligt in de volle zon en is ingericht op basis van het thema fruit. Een fruithaag met verschillende soorten bessen verdeelt het vak in twee delen; voor de haag een grasveld met informele zit/speelplekken en met een laagstam fruitboompjes, achter de haag een bloemenweide. 

Soorten

Boom:

In dit vak is naast de bestaande twee bomen binnen de haag een nieuwe meerstammige Honingboom
(Styphnolobium aponicum) geplant.

Struiken:

In dit vak zijn, zowel binnen als buiten de haag, diverse kleuren vlinderstruiken (Buddleija davidii)

Onderbeplanting:

Het deel buiten de haag is ingezaaid met Cruydt-Hoeck mengsel B1, maar ook aangevuld met diverse gedoneerde bloemenzaden.

Binnen de haag zijn diverse vaste planten (waaronder Aster, Crocosmia, Phlomis, Phlox, Veronica, Phlox, Scabiosa) en grassen (waaronder Calamagrostis en diverse Miscanthus soorten) geplant.

Soorten

Boom:

In dit vak is een nieuwe meerstammige Winterlinde
(Tilia cordata “Greenspire”) geplant.

Struiken:

Rond de boom is een “vogelbosje” aangeplant van met name vruchtdragende struiken zoals krentenboompje, wilde liguster, sporkehout, kornoelje, boswilg, kardinaalsmuts, rimpelroos, sleedoorn en lijsterbes.

Verspreid door het vak zijn daarnaast krentenboompjes, veldesdoorn liguster geplant.

Onderbeplanting:

Het vak is ingezaaid met twee verschillende bloemenmengsels. Aan de zijde van de woningen is dit ingezaaid met Cruydt-Hoeck mengsel O2 en aan de zijde van het plein met met Cruydt-Hoeck mengsel N1.

Soorten

Bomen

In dit vak zijn twee kleine laagstam fruitbomen (appel en peer) geplant.

Struiken:

Door het gehele vak is een “fruithaag” aangeplant met diverse soorteen frambozen, bessen, kruisbes en doornloze braam.

Verspreid door het vak zijn daarnaast enkele vlierbesstruiken geplant.

Onderbeplanting:

Het vak is ingezaaid met twee verschillende bloemenmengsels. Aan de zijde van de woningen is dit ingezaaid met Cruydt-Hoeck mengsel G1 en aan de zijde van het plein is speelgras ingezaaid in combinatie met Cruydt-Hoeck mengsel M5.